Samhain: De magie van Donker en Licht

Mijn favoriete tijd van het jaar

De klok wordt komend weekend een uurtje teruggezet, we naderen de Winter: de dagen zijn merkbaar korter, de nachten langer. De donkere periode is nu niet alleen zichtbaar, maar ook voelbaar, in de natuur, in de stilte en diep vanbinnen.

Op 31 oktober vieren we Samhain, de ouderlijke, meer traditionele versie van Halloween. Met dit feest staan we stil bij de overgang van licht naar donker, bij de verschuiving van de seizoenen en de natuurlijke cyclus van ons bestaan.

Keltisch nieuwjaar

Samhain markeert het Keltische Nieuwjaar: het begin van de winter, en tegelijk de start van een nieuw jaar. Voor de Kelten bestonden slechts twee seizoenen : licht en donker, zomer en winter. En uit dat donker ontstond alles. Donker was niet iets om te vrezen, maar een bron van leven, een plek van dood én wedergeboorte. Een tijd van bezinning, stilte en inspiratie.

Wat zal deze winter ons brengen? Welke oude delen van onszelf mogen sterven, en welke nieuwe zaden zullen in de duisternis ontkiemen?

Voorouders

In deze tijd van het jaar is de sluier tussen de zichtbare en onzichtbare wereld het dunst. De grens tussen leven en dood, tussen het aardse en het spirituele, vervaagt. Het is de periode waarin onze voorouders dichterbij lijken dan ooit, waarin hun aanwezigheid voelbaar is in de wind, de vlam van een kaars, of de warmte van herinnering.

De Kelten verwelkomden hun overleden dierbaren met eten, drinken en licht. Kaarsen brandden in de ramen zodat de zielen hun weg naar huis konden vinden, en aan tafel werd een extra bord geplaatst: een teken van eer, dankbaarheid en verbondenheid. Om ongewenste geesten buiten de deur te houden, droegen mensen maskers en werden knolrapen (later pompoenen) uitgehold en verlicht om het pad tussen de werelden te verhelderen.

Onze voorouders vormen de wortels van wie wij zijn. Niet alleen ons gezin of onze bloedlijn, maar ook de energie, wijsheid en kracht van al diegenen die vóór ons kwamen, zowel bekend of onbekend. Hun verleden is de basis van ons heden. Hun liefde leeft voort in ons.

Samhain nodigt ons uit om te voelen wie we werkelijk zijn. Om voorbij de grenzen van denken en doen te gaan, en ons te verbinden met het diepe, verre verleden dat in ons voortleeft.

Dia de los Muertos & Allerzielen

Over de hele wereld wordt deze periode van het jaar herdacht en gevierd.
In Mexico eert men de doden tijdens Dia de los Muertos: een feest vol kleur, zang, dans en liefde. Op 1 november keren volgens de traditie de zielen van de kinderen terug, op 2 november die van de volwassenen. Graven worden versierd met bloemen en kaarsen, er wordt eten en drinken geofferd en men viert het leven dat ooit was en nog altijd voortleeft.

De goudsbloem, met haar warme oranje gloed, speelt hierin een heilige rol. Ze symboliseert de zon, de cyclus van leven en dood, en vormt de brug tussen de werelden. Haar geur en kleur leiden de zielen van de doden naar het licht en naar huis.

Ook binnen het christendom kennen we deze periode: Allerheiligen en Allerzielen, op 1 en 2 november. Dagen van herinnering, van gebed en van lichtjes die branden op graven. Dagen waarop we de namen fluisteren van wie we missen, en ze opnieuw een plek geven in ons hart.

Halloween

En dan is er nog Halloween, het feest dat zijn wortels vond in All Hallows’ Eve, de vooravond van Allerheiligen. Een mengeling van oude rituelen, symboliek en folklore. Waar Samhain en Dia de los Muertos zich richten op liefde, verbinding en eer, heeft Halloween de nadruk gekregen op het enge en mysterieuze: spinnen, skeletten, pompoenen en spoken.

Toch is de essentie hetzelfde: contact met het onbekende, het mystieke en met de doden. Zelfs in het duister schuilt een poging om te begrijpen, te verbinden, te herinneren.

Een Moment van Stilte en Verbinding

Samhain, Halloween, Dia de los Muertos, Allerheiligen en Allerzielen… zoveel namen, zoveel vormen, maar vanuit dezelfde bron. Het zijn dagen van herdenking, van dankbaarheid, van samenzijn met hen die ons voorgingen. Dagen waarop we onze voorouders uitnodigen aan tafel, in onze gedachten en in onze ziel. Dagen waarop we de kringloop van leven, dood en wedergeboorte eren.

Neem met Samhain de tijd om even stil te staan bij jezelf.
Steek een kaars aan.
Plaats een foto van iemand die je dierbaar is.
Fluister een naam, een dankwoord, een wens.

Voel de verbinding met het verleden, met het heden, met dat wat nog komen mag.
Want niets is echt voorbij, alles transformeert, alles leeft voort, alles is één.

Ik wens je een magische, liefdevolle Samhain, een warme Dia de los Muertos en een vrolijke Halloween toe.