Onze reacties op de wereld om ons heen

We hebben een bepaald mechanisme in ons systeem hoe we reageren op onze omgeving: vluchten of vechten. Het is een verdedigingsmechanisme en wordt bepaald door ons instinct. Onze hersenen scannen voortdurend onze omgeving af. Is het veilig of gevaarlijk. Het gaat om onze manier van overleven. En veiligheid is de eerste voorwaarde om te kunnen overleven.

Je herkent het waarschijnlijk al wel in jezelf. Ga je een uitdaging uit de weg of ga je er volop op af. Verstop je jezelf als het te moeilijk wordt of ga je de confrontatie aan. Doe je net alsof er niks aan de hand is of ga je de strijd met de ander aan. Vermijd je confrontaties of ga je de discussie aan. Of misschien herken je wel dat je soms te fel reageert of te snel bang bent voor iets. Onze hersenen reageren en scannen onze omgeving af of iets veilig is of niet. Net zoals we vroeger in de oertijd deden. Alleen is het gevaar nu anders. De “leeuwen” van toen zijn nu bijvoorbeeld je managers en de “slangen” zijn nu bepaalde mensen in je omgeving.

Zo kan je het ook toepassen op het huidige Corona-virus. Het Corona-virus wordt gekenmerkt als gevaar. De één “vlucht” en sluit zich op in zijn cocon, de ander gaat het “gevecht” met het virus aan door creatief te zijn, door zich sterk te maken en zich niet te laten beïnvloeden door de angst van anderen.

Vooral nu in deze tijd kom je veel te weten over jouw instinct, jouw oerbrein. Het brein dat werkt met ons instinct en onze emoties.

En hoe je reactie ook is, beide zijn goed. Het is wie je bent en hoe je in eerste instantie reageert vanuit angst. En het is fijn om te weten hoe jouw instinct werkt. Heel veel puzzelstukjes vallen dan op zijn plek. Hoe je omgaat en reageert op bepaalde situaties. Door het te weten, kan je het begrijpen. En door het te begrijpen, kan je het weer accepteren. En door het te accepteren kan je er iets mee doen. Dat geldt zowel voor het vluchten, als voor het vechten.

Wanneer er een dreigende situatie ontstaat, worden er grote hoeveelheden adrenaline en cortisol in ons lichaam aangemaakt om in actie te komen. Spieren spannen zich aan, ons spijsverteringssysteem wordt stil gelegd, onze hartslag gaat omhoog, bloeddruk gaat omhoog, onze ademhaling wordt versneld en onze zintuigen worden scherper. Alles staat klaar voor actie. En in onze maatschappij heet dat: stress.

Dus om om te kunnen gaan met stress en met angst, is het handig om te weten hoe jouw brein werkt. En je hoeft geen groot drama, trauma of situatie mee te maken om daarachter te komen. In onze maatschappij, die veel van ons vraagt, hebben we genoeg momenten, situaties, die ons brein als “gevaar en/of dreigend” signaleert.

Je kunt daardoor in een mentale draaikolk terechtkomen waarin je probeert te begrijpen waarom de dingen zijn zoals ze zijn. En het is zo mooi om te zien, dat als jij je bewust bent van je oerinstinct, je alles anders ervaart. Er valt een last van je schouders af. Het is immers hoe je in de kern geprogrammeerd bent. En als je dat weet kan je jouw emoties in bepaalde situaties veel beter begrijpen en je gedachtes hierop aanpassen. Waardoor jouw hersenen het signaal krijgen dat er geen gevaar is en jouw lichaam weer tot rust kan komen, kan ontladen.

Vluchtgedrag: Misschien ben je verward en ontmoedigd, omdat je schijnbaar geen vooruitgang maakt. Nu je weet dat het waarschijnlijk je interne vluchtgedrag is, is het makkelijker om je emoties te begrijpen en uit je cocon te komen.

Vechtgedrag: Bij vechtgedrag ben je altijd alert. Je zintuigen staan op scherp. Je kijkt als het ware door een vergrootglas. Je kan nu rust nemen. Er is geen reëel gevaar. Kijk naar de situatie en maak de balans op.

Bij allebei is de vraag: Is het nodig om te vluchten of te vechten. Of is dit iets wat je automatisch doet in bepaalde situaties. Is er echt gevaar? In bepaalde situaties wel, maar in veel situaties waarschijnlijk niet. Het is een reactie, en die reactie brengt je niet altijd verder. Het beperkt je vaak in de veranderingen die je door wilt voeren, in je persoonlijke ontwikkeling. Je oerbrein kan jouw gezondheid en geluk zelfs in de weg staan. Door bewust te kijken naar de situatie, naar jouw reacties en naar wat je uiteindelijk wilt bereiken, kan jij je energie omzetten en het gewenst effect bereiken.

 

Liefs Ellen.